Writer:Alan Moore

Artist: Eddie Campbell

First Published: 1991-1998 (Original series), 1999 (first trade paperback edition)

Format: 11-issue limited series

Kitchen Sink

ΙΣΤΟΡΙΑ: Ένας γιατρός που ισορροπεί στα όρια ανάμεσα στη μεγαλοφυΐα και την παραφροσύνη. Ένας αιώνας που σβήνει και δίνει τη θέση του σε μια νέα εποχή. Μια αυτοκρατορία που βρίσκεται στη δύση της, αλλά αρνείται να το καταλάβει, εξαιτίας της αλαζονείας της. Πέντε γυναίκες-θύματα. Ένας ήσυχος καθηγητής που θα παίξει το ρόλο του αποδιοπομπαίου τράγου. Ένας δολοφόνος που το όνομα του θα γίνει μύθος. Ένας επιθεωρητής της αστυνομίας που θα προδοθεί από όλα όσα έχει πιστέψει. Ένας πρίγκιπας που άγεται από τα πάθη του. Η μασονική στοά. Ένας εκβιασμός. Ένα μωρό. Ένα μεγάλο μυστικό. Ένα μέντιουμ που δεν είδε ποτέ του πραγματικά κάποιο όραμα.

Το FROM HELL είναι η ιστορία του Jack the Ripper (δηλαδή του Τζακ του Αντεροβγάλτη), αλλά σε καμιά περίπτωση δεν είναι μόνο αυτό. Είναι η εξιστόρηση των γεγονότων που οδήγησαν στους φόνους του Whitechapel. Η ανάγκη για τη συγκάλυψη ενός σκανδάλου που εμπλέκει μέλη της βασιλικής οικογένειας. Είναι το σχέδιο ενός ευφυέστατου παράφρονα να χαράξει το δικό του "αριστούργημα" στους δρόμους και την Ιστορία του Λονδίνου. Είναι το τέλος μιας εποχής και η αυγή μιας νέας, με φόντο την αλλαγή του Αιώνα.

ΤΙ ΜΑΣ ΑΡΕΣΕ: Το σημαντικότερο έργο, σε οποιαδήποτε μορφή Τέχνης, με θέμα τη ζωή και της πράξης του πιο διαβόητου εγκληματία όλων των εποχών, δεν είναι ένα κλασικό αστυνομικό μυστήριο που περιστρέφεται γύρω από την αναζήτηση της ταυτότητας του δράστη. Ο Alan Moore παραμερίζει όλες τις συμβάσεις του είδους και από την πρώτη στιγμή ανοίγει τα χαρτιά του. Αποκαλύπτει το δράστη και το κίνητρο, για να κάνει φανερό ότι αυτά δεν αρκούν για την "επίλυση" ενός φόνου, αλλά αποτελούν μονάχα την κορυφή του παγόβουνου. Στη συνέχεια του comic, θα αποκαλυφθούν όλα τα υπόλοιπα: Οι ζωές των ανθρώπων που θα πιαστούν στη δίνη των γεγονότων και θα θυσιαστούν χωρίς να καταλάβουν το γιατί, μεγάλα συμφέροντα, συνομωσίες και απόκρυφα μυστικά.

Οι δημιουργοί απεικονίζουν την Βικτοριανή Αγγλία με ωμό ρεαλισμό. Από τη μια, το Λονδίνο είναι το κέντρο του πολιτισμού, που φιλοξενεί κάποιους από τους σημαντικότερους ανθρώπους της εποχής, και από την άλλη, στις κακόφημες συνοικίες της πόλης, οι κάτοικοι ζητιανεύουν και πουλάνε ότι έχουν, για να αγοράσουν υπολείμματα μπισκότων για να φάνε. Τα θύματα του Jack the Ripper στο FROM HELL, δεν απεικονίζονται σαν πανέμορφες μοιραίες γυναίκες, όπως εμφανίζονται συνήθως στις ταινίες τρόμου. Είναι καθημερινές, ταλαιπωρημένες γυναίκες της εποχής, με τη φτώχεια, την πείνα και την αρρώστια να έχουν αφήσει τα σημάδια τους πάνω τους.

Τα σχόλια του Moore στο τέλος κάθε κεφαλαίου, δε συνοδεύουν απλά το comic, αλλά αποτελούν και αναπόσπαστο κομμάτι του, απαραίτητο για την πληρέστερη κατανόηση του. Το πλήθος των πληροφοριών αποκαλύπτει το βάθος της έρευνας (μιας έρευνας που, ενδεχομένως, δεν είχε προηγούμενο στο χώρο των comics) ενώ ταυτόχρονα δίνει τη δυνατότητα στον αναγνώστη να αποκτήσει, τελικά, μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα.

Το DANCE OF THE GULL CATCHERS, που είναι και το τελικό υπόμνημα του Moore στο FROM HELL, αξίζει ιδιαίτερης αναφοράς. Εδώ ο Moore αποκαλύπτει τον τρόπο με τον οποίο ο μύθος του Jack the Ripper εξελίχθηκε και το πως μπλέχτηκε και αυτός σε ένα ανελέητο κυνήγι άπιαστου θηράματος. Πώς η ιστορία και ο μύθος μπλέκονται και για τους περισσότερους από τους υποψήφιους "Jack". O Jack the Ripper δεν είναι πλέον ένα μόνο πρόσωπο αλλά μια υπέρθεση προσώπων. Κατά πάσα πιθανότητα, δεν έχει καν σημασία αν αυτή η υπέρθεση "καταρρεύσει" σε ένα μόνο πρόσωπο. Είναι όλος ο μύθος που τον συνοδεύει και η επίδραση που το πρόσωπο αυτό έχει στο σύγχρονο κόσμο, στη Λογοτεχνία, τον Κινηματογράφο και τον κάθε άνθρωπο.

ΤΙ ΜΑΣ ΕΝΟΧΛΗΣΕ: Το ότι αυτό το αριστούργημα μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο για να δώσει μια ταινία, όχι κακή, αλλά άκρως αδιάφορη. Ακόμη χειρότερο είναι το γεγονός ότι παραλίγο το FROM HELL να μείνει για πάντα ανολοκλήρωτο. Ξεκίνησε να εκδίδεται στην ανθολογία TABOO του Steve Bissette, η οποία όμως δεν άντεξε για πολλά τεύχη. Συνεχίστηκε στην Tundra Publishing και όταν και αυτή έκλεισε, μεταφέρθηκε στην Kitchen Sink, όπου πρόλαβε να ολοκληρωθεί πριν κλείσει και αυτή. Οι περιπέτειες του FROM HELL συνεχίστηκαν και μετά την ολοκλήρωση του, αφού σε πολλές χώρες, απαγορεύτηκε εξαιτίας του περιεχόμενου του.

ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΕΚΤΙΜΗΣΗ: Το FROM HELL είναι ένα αριστούργημα - κατά πολλούς το καλύτερο comic όλων των εποχών. Αν, μέχρι το FROM HELL, ο Alan Moore ήταν ο σημαντικότερος από τους comics writers, τότε, μετά από αυτό, αποδεικνύει ότι βρίσκεται πολλές κλάσεις πάνω από τους υπολοίπους και κερδίζει το δικαίωμα να λατρεύεται ως θεός. Δεν έχει καν νόημα να μιλήσουμε για τους ολοκληρωμένους χαρακτήρες, για το απίστευτο artwork του Eddie Campbell, για την ακρίβεια στην απεικόνιση, ακόμη και της μικρότερης λεπτομέρειας. Ούτε για τις εξαιρετικές συλλήψεις, το άψογο storytelling, τους συγκλονιστικούς διαλόγους. Όλα αυτά θεωρήστε τα δεδομένα.

Το FROM HELL, όπως άλλοτε κάθε πραγματικά σπουδαίο έργο, έχει πολλά επίπεδα ανάγνωσης και προσφέρεται για παρατήρηση και μελέτη, από πολλές και διαφορετικές οπτικές γωνίες. Δεν είναι μόνο ένα crime comic, μια τολμηρή ματιά στα βάθη της τρέλας και της ανθρώπινης ψυχής και η βιογραφία μιας από τις πιο διάσημες προσωπικότητες της ανθρώπινης Ιστορίας. Ούτε μόνο μια "χειρουργική" ματιά στις σκοτεινές γειτονιές του Λονδίνου της Βικτοριανής Εποχής, στους τρόπους τις εξουσίας και της Μασονικής Στοάς.

Είναι επίσης μια σε βάθος μελέτη στη φύση της Ιστορίας, που σε αναγκάζει να αμφισβητήσεις τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε την πραγματικότητα. Ένα γερό χτύπημα, που στόχο δεν έχει, κυρίως, το συναίσθημα του αναγνώστη, αλλά το μυαλό του. Μια εισαγωγή στον κόσμο της μαγείας, αλλά και ένα σχόλιο στον 20ο Αιώνα. Είναι ένα σύνολο πολύ μεγαλύτερο από το άθροισμα των στοιχείων που το απαρτίζουν και κάτι πολύ περισσότερο από ένα comic. Είναι μια εμπειρία ασύγκριτη. Κανείς δε βγαίνει αλώβητος από αυτό - οι ζωές όλων (όχι μόνο των χαρακτήρων αλλά και του αναγνώστη και του δημιουργού) αλλάζουν μετά την ολοκλήρωση του.

ΠΑΡΑΛΛΗΛΗ ΠΡΟΤΑΣΗ: Μαζί με το FROM HELL, στο TABOO, ξεκίνησε να εκδίδεται και το LOST GIRLS, όπου ο Moore προσπαθεί να επανεφεύρει την πορνογραφία, δημιουργώντας κάτι νέο, που μπορεί να απευθυνθεί σε σκεπτόμενους αναγνώστες, το οποίο ολοκληρώθηκε πρόσφατα. Την ίδια περίπου εποχή ξεκινά το BIG NUMBERS -ίσως το πιο φιλόδοξο έργο του Moore- το οποίο έμελλε να μην ολοκληρωθεί, αλλά και το A SMALL KILLING, που αποτελεί ίσως το πιο παραγνωρισμένο αριστούργημα του μεγάλου δημιουργού. Οι ιδέες περί μαγείας που αναπτύχθηκαν μέσα στο FROM HELL, μέστωσαν και αναλύονται διεξοδικά στο PROMETHEA, το πιο προσωπικό από τα comics που έγραψε για την ABC. Τέλος, μιλώντας για τον Moore, δεν μπορώ να μην αναφέρω και τα WATCHMEN και V FOR VENDETTA.

Για περισσότερο Eddie Campbell, θα πρότεινα σίγουρα το εξαιρετικό THE FATE OF THE ARTIST, ενώ για να εντρυφήσετε περισσότερο, υπάρχουν τα ALEC και BACCHUS. O Campbell μετέφερε επίσης σε comics δυο από τα audio-cds του Alan Moore, τα THE BIRTH CAUL και SNAKES AND LADDERS, τα οποία μπορείτε να βρείτε στο A DISEASE OF LANGUAGE.

Από τα υπόλοιπα comics που έχουν ασχοληθεί με το ίδιο θέμα, θα προτείνω μόνο το JACK THE RIPPER του Rick Geary, από τη σειρά A TREASURY OF VICTORIAN MURDER.