Πιονιέρος της βρετανικής underground σκηνής, o Bryan Talbot είναι ένας αληθινός αγγελιοφόρος του επόμενου σταδίου εξέλιξης. Οδηγώντας μας σε απαράμιλλα επίπεδα συνειδητοποίησης, ο Talbot άνοιξε διάπλατα τις Πύλες της Αντίληψης με τα έργα του. Οι απαντήσεις του στις ακόλουθες ερωτήσεις μας ανταμείβουν ανάλογα.

Βασίλης Σάκκος: Στο BRAINSTORM COMIX υπάρχει ένα βαρύ ψυχεδελικό σύννεφο που καλύπτει τα πάντα κάτω από αυτό. Για σας, τί ήταν εκείνο που -τελικά- άνοιξε τις Πύλες της Αντίληψης;

Bryan Talbot: Το LSD. Ειδικά το πρώτο volume του BRAINSTORM, ήταν βασικά ένα βιβλίο με εικόνες για trippers. H σεκάνς στο LUTHER ARKWRIGHT, όπου εκείνος ανεβαίνει προς το αγνό λευκό φως στο κενό, ήταν άμεσα επηρεασμένη από μία προσωπική εμπειρία. Δεν έχω πάρει LSD εδώ και 30 χρόνια, παρόλα αυτά υπήρξε μεγάλη επιρροή σε μένα, αλλά και για άλλους συγγραφείς comics, συμπεριλαμβανομένου του Alan Moore.

Βασίλης Σάκκος: Η αντίληψη της πραγματικότητας δείχνει να είναι θέμα που επανέρχεται ανά περιόδους στη δουλειά σας. Πιστεύετε ότι τα πράγματα (υπό ένα παγκόσμιο πρίσμα) γίνονται πιο ξεκάθαρα ή πιο ομιχλώδη;

Bryan Talbot: Αυτή είναι μία καθαρά υποκειμενική αντίληψη και είναι διαφορετική για τον καθένα. Για μένα, ο κόσμος κυριαρχείται ολοένα και περισσότερο από μία παγκοσμιοποιημένη μορφή του καπιταλισμού, ιδιαίτερα σε ότι αφορά στην πλευρά που ελέγχει η αμερικανική διακυβέρνηση κι αυτή η κατάσταση γίνεται ολοένα και πιο έντονη.

Βασίλης Σάκκος: Η δημιουργία εντός της βρετανικής underground σκηνής (καθώς και το γεγονός ότι υπήρξατε σημαντικό κομμάτι της) ισοδυναμούσε με μία ισχυρή αίσθηση ακεραιότητας; Τί σήμαινε αυτό για σας;

Bryan Talbot: Ναι, εκείνη την εποχή το underground κίνημα και τα comics της αντι-κουλτούρας, είχαν την μεγάλη αναγνώριση από το ευρύ κοινό. Για μένα το να γράφω και να σχεδιάζω underground comics ήταν το επόμενο πιο cool πράγμα από το να είμαι βασικός κιθαρίστας σε μία rock μπάντα.

Βασίλης Σάκκος: Πιστεύετε ότι ο όρος "underground" έχει ευτελιστεί; Μήπως πρόκειται για ένα ακόμα παράγοντα marketing που χρησιμοποιεί η βιομηχανία, όπως ο όρος "λογοκριμένο";

Bryan Talbot: Δεν έχει ευτελιστεί, μία και κανονικά "underground comics" έχουν να παραχθούν από τα τέλη των 70s. Υπήρξαν μία έκφραση της αντι-κουλτούρας που εξανεμίστηκε, καθώς η κίνηση των νέων που τη δημιούργησε, μεγάλωσε ή εντάχθηκε στο mainstream. Τα σημερινά αντίστοιχα τους, περιγράφονται καλύτερα ως "ανεξάρτητα comics", καθώς δεν αποτελούν πλέον κομμάτι ενός ενιαίου κινήματος.

Βασίλης Σάκκος: Σε τι βαθμό η εμπλοκή σας με μεγάλους εκδοτικούς οίκους επηρέασε το δημιουργικό σας όραμα;

Bryan Talbot: Αυτή είναι άλλη μία υποκειμενική εντύπωση, αλλά στο βαθμό που μου αντιστοιχεί, πιστεύω ότι δεν με επηρέασε. Ακόμα δημιουργώ τις ιστορίες που θέλω να δημιουργώ. Γεγονός πάντως είναι ότι αν είχα ενστερνιστεί το σύστημα αξιών τους, πιθανόν να είχα σήμερα περισσότερα χρήματα.

Βασίλης Σάκκος: Πόσο σημαντική υπήρξε η μουσική στην εξέλιξη του έργου σας;

Bryan Talbot: Αν και είναι πολύ σημαντική για μένα, μπορεί να δω ελάχιστη επιρροή της στη δουλειά μου. Αραιά και που, θα χρησιμοποιήσω στίχους τραγουδιών ή θα αναφέρω ένα μουσικό κομμάτι, αλλά δεν μπορώ να δω (ίσως βέβαια άλλοι να βλέπουν) κάποια ευδιάκριτη επιρροή στις ιστορίες ή το σχέδιο. Το ARKWRIGHT -σε ένα βαθμό- ήταν επηρεασμένο από τον David Bowie, και ιδιαίτερα από τον ρόλο του στο THE MAN WHO FELL TO EARTH.

Βασίλης Σάκκος: Στο ADVENTURES OF LUTHER ARKWRIGHT, παρακολουθούμε μία αριστοτεχνική περιγραφή του εύθραυστου ονείρου μίας ουτοπίας που παλεύει να γεννηθεί. Στην πραγματικότητα, το γεγονός ότι οι άνθρωποι αποστρέφουν το βλέμμα τους από την Αλήθεια, θα τους στερήσει την πραγματοποίηση αυτού του ονείρου. Υπάρχει μία αίσθηση ματαιότητας στο να προσπαθήσετε να μοιραστείτε μαζί τους το όραμα;

Bryan Talbot: Ναι. Αλλά αξίζει να προσπαθήσει κανείς.

Βασίλης Σάκκος: Πόσο εύκολα κατευθυνόμενες πιστεύετε ότι είναι οι μάζες; Μπορεί αυτή να είναι και η αιτία της πτώση τους;

Bryan Talbot: Πιθανόν. Κάποτε η θρησκεία ήταν το "όπιο" των μαζών, σήμερα φαίνεται ότι το ρόλο αυτό έχει η εμπορευματοποίηση.

Βασίλης Σάκκος: Πιστεύετε στη δύναμη του ατόμου και στην ικανότητά του να εξελίσσεται (όπως ο Luther);

Bryan Talbot: Ο τρόπος με τον οποίο εξελίσσεται ο Arkwright είναι καθαρή επιστημονική φαντασία - κυριολεκτικά εκπροσωπεί το επόμενο στάδιο της ανθρώπινης εξέλιξης. Η εξέλιξη του ατόμου είναι δεδομένη. Οι άνθρωποι αλλάζουν μέσα από τις εμπειρίες τους. Προσαρμόζονται και ωριμάζουν. Το ίδιο συμβαίνει και με την κοινωνία, αλλά οι αλλαγές κατευθύνονται προς τη συμμόρφωση στα "θέλω" του παγκόσμιου καπιταλισμού. Το άτομο θα έπρεπε να σκέφτεται ελεύθερα και να αρνείται να συμμορφωθεί. Μία καλή αρχή θα ήταν να αρνούμαστε να φοράμε επώνυμες μάρκες και να σταματήσουμε να πίνουμε Coca Cola!

Βασίλης Σάκκος: Η δουλειά σας επηρέασε μία ολόκληρη γενιά βρετανών δημιουργών που είχαν μείνει άναυδοι μπροστά στα επιτεύγματά σας στο χώρο. Πώς νιώθετε όταν βλέπετε την επιρροή σας στη δουλειά τους;

Bryan Talbot: Κολακευμένος.

Βασίλης Σάκκος: Ποιοι νέοι δημιουργοί ξεχωρίζουν από τους υπόλοιπους;

Bryan Talbot: Οι Joe Sacco (αν μπορείς να τον κατατάξεις στους νέους) και Marjane Satrapi. Οι περισσότεροι βρετανοί και αμερικανοί καλλιτέχνες μοιάζουν να κοπιάρουν το κυρίαρχο υπερηρωικό στυλ.

Βασίλης Σάκκος: Στο σύνολο του έργου σας επιστρέφετε από καιρό σε καιρό στη θεματολογία "Alice in Wonderland". Επιβάλλεται λοιπόν, να ρωτήσουμε: Τί μπορείτε να μας πείτε για την πολυαναμενόμενη δουλειά σας ALICE IN SUNDERLAND; Πότε να περιμένουμε την έκδοσή της;

Bryan Talbot: Το ALICE IN SUNDERLAND θα είναι ένα graphic novel περίπου 300 σελίδων με θέματα storytelling, Ιστορίας και μύθου σε μία φόρμα την οποία έχω περιγράψει ως "ονειρικό ντοκιμαντέρ". Δεν είναι μία ιστορία, αλλά κυριολεκτικά δεκάδες, μικρές και μεγάλες, με ραχοκοκαλιές την Ιστορία του Sunderland και την ιστορία των Lewis Carroll και Alice Liddell (της "πραγματικής" Alice), που και οι δυο τους είχαν δεσμούς με την πόλη και τη γύρω περιοχή. Για παράδειγμα το JABBERWOCKY, το πιο διάσημο, "χαζό" ποίημα της αγγλικής γλώσσας, γράφτηκε εδώ.

Οι ιστορίες είναι ειπωμένες με τη δομή μίας φανταστικής παράστασης στη σκηνή του θεάτρου Sunderland Empire, με τις μικρότερες να είναι άρρηκτα δεμένες με τις δύο βασικές και συνεχώς εξαρτώμενες από το όλο σκηνικό. Καθώς το Empire είναι ένα Εδουαρδιανό music hall, η δουλειά είναι "επιθεωρησιακή" με διαφορετικές σχεδιαστικές τεχνικές για κάθε ιστορία, ανάλογα με τις ανάγκες της κάθε μιας. Το σχέδιο είναι μία μίξη ασπρόμαυρου, γραμμικού, μονοχρωμίας και πολυχρωμίας, υδατογραφιών, κολάζ και digital artwork. Τα στιλ ποικίλουν από ένα συμβατική σύνθεση των 9 panels και full page illustrations, μέχρι σελίδες πολλαπλών εικόνων και metapanels, με τη χρήση original art σε κολάζ με παλιές εκτυπώσεις, χάρτες κλπ.

Τα ALICE IN WONDERLAND και THROUGH THE LOOKING GLASS του Lewis Carroll ήταν ιστορίες ονείρων και τα όνειρα είναι ένα από τα θέματα αυτού του comic.

Το σενάριο έχει ήδη γραφτεί, περίπου 220 σελίδες έχουν σχεδιαστεί και η κυκλοφορία του αναμένεται για τον επόμενο χρόνο, με εκδότη τη Fantagraphics.

Βασίλης Σάκκος: Ο κοινωνικός αντίκτυπος που είχε το TALE OF ONE BAD RAT ήταν απίστευτος. Πώς αντανακλάται αυτό στην καθημερινότητά σας;

Bryan Talbot: Ακόμα και σήμερα λαμβάνω γράμματα και emails από ανθρώπους που επιβίωσαν μετά από κακοποίηση και λατρεύουν το comic. Επιπλέον από ανθρώπους που το δάνεισαν σε άλλους που δεν διαβάζουν συνήθως comics κι όμως αυτό το διάβασαν και το εκτίμησαν. Αυτό μου δίνει τεράστια ικανοποίηση.

Βασίλης Σάκκος: Σε τί βαθμό επηρεάζει η φύση, τη σκέψη και τη δημιουργικότητά σας; Αισθάνεστε ότι ο άνθρωπος είναι παγιδευμένος στο μοντέρνο αστικό περιβάλλον και χρειάζεται την ελευθερία που προσφέρει η ύπαιθρος;

Bryan Talbot: Προσωπικά, ναι, το πιστεύω. Έχω ανάγκη να βρεθώ στην εξοχή τουλάχιστον για μία ή δύο εβδομάδες κάθε καλοκαίρι, παρότι ζω σε έναν δενδρόφυτο δρόμο με ένα όμορφο πάρκο στο τέλος του.

Βασίλης Σάκκος: Τι είναι αυτό που κάνει σήμερα τη Βρετανία να ξεχωρίζει κοινωνικοπολιτικά;

Bryan Talbot: Τίποτα το ιδιαίτερο. Είναι άλλη μία χώρα που πρέπει να καμφθεί από τους κοινωνικοοικονομικούς "ανέμους".

Βασίλης Σάκκος: Τι πιστεύετε ότι έπεται για την αυτοκρατορία;

Bryan Talbot: Δεν έχουμε αυτοκρατορία εδώ και 50 χρόνια! Ελπίζω ότι γινόμαστε κομμάτι του Ευρωπαϊκού υπερ-κράτους. Η εναλλακτική είναι να κυριαρχήσει ολοκληρωτικά επάνω μας η Αμερική .

Βασίλης Σάκκος: Σε γενικές γραμμές, πώς σας επηρεάζει η ταραγμένη πολιτική κατάσταση στον κόσμο, τόσο ως άνθρωπο όσο και ως δημιουργό;

Bryan Talbot: Το μόνο που προσπαθώ και κάνω είναι σχολιασμός μέσα από τις ιστορίες μου. Οι περισσότερες αναταράξεις δημιουργούνται από τις δυνάμεις που ελέγχουν την Αμερική, τους νεο-συντηρητικούς, που δημιουργούν ένα κλίμα φόβου προκειμένου να προάγουν τα σχέδιά τους για παγκόσμια οικονομική κυριαρχία.

Βασίλης Σάκκος: Τί εύχεστε να ανακαλύψουν οι αναγνώστες όταν φτάσουν στον πάτο της Κουνελότρυπας;

Bryan Talbot: Τελικά, υποθέτω, ανακαλύπτουν έναν τρόπο επικοινωνίας με μένα.