Writer/Artist: James Sturm

Drawn & Quarterly

Είναι κοινή η ανάγκη των ανθρώπων και των λαών να νιώθουν πως έχουν ιστορία (ή καλύτερα Ιστορία). Δεν είμαι σίγουρος ότι αντιλαμβάνομαι πλήρως τους λόγους για κάτι τέτοιο, αλλά δεν μπορώ να διαφωνήσω πως αυτή η ανάγκη κρύβει μέσα της κάτι το βαθιά ανθρώπινο. Η ματαιοδοξία μας, μάλιστα, συνήθως μας οδηγεί στο να "στολίζουμε" το "ένδοξο" αυτό παρελθόν, να το "λουστράρουμε" και να το (ξανά-)"ζωγραφίζουμε", με τα πιο φωτεινά χρώματα, προβάλλοντας σε αυτό την εικόνα που έχουμε για τους εαυτούς μας.

Μια από τις πιο "εύκολες" επιλογές ενός δημιουργού, είναι να κολακεύει ένα λαό για το "ιστορικό του μεγαλείο". (Δεν νομίζω ότι θα ήταν απαραίτητο να αναφέρω παραδείγματα.) Ο καθένας μας μπορεί εύκολα να επιλέξει κάποιον -συνήθως όποιον "βολεύει" τη δική του οπτική- και να τον αφήνει να βαυκαλίζεται με την ένδοξη Ιστορία που έχει κληρονομήσει.

Ο James Sturm δεν κάνει κάτι τέτοιο. Αν και ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για την Αμερικανική Ιστορία, καθώς και για το τι αυτή αποκαλύπτει για την σύγχρονη Αμερικανική (και κατ' επέκταση -ας μην κρυβόμαστε πίσω από το δάκτυλο μας- παγκόσμια) κοινωνία. Δεν ενδιαφέρεται να παρουσιάσει "καλογυαλισμένες" τις ιστορίες του, προβάλλοντας τα προτερήματα των πρωτεργατών μιας νέας εποχής, αλλά να τις ξεγυμνώσει, στο βαθμό που είναι δυνατό - να αποκαλύψει και να προβάλλει όσο περισσότερη αλήθεια μπορεί, όσο βρόμικη και αν κινδυνεύει να φανεί στον αναγνώστη του.

Όταν, πριν από πέντε περίπου χρόνια, βρισκόμουν στα πρώτα στάδια εξερεύνησης της σκηνής των ανεξάρτητων αμερικάνικων comics, ένα από τα "σημεία αναφοράς" που πάντα έβρισκα στις διάφορες λίστες και σε κείμενα που διάβαζα, ήταν το THE GOLEM'S MIGHTY SWING. Αν και το θέμα του (Εβραίοι και baseball, στην Αμερική των αρχών του 20ου Αιώνα) σαφώς με ξένιζε, πήρα το ρίσκο (όπως το έβλεπα τότε) και έκανα μια αγορά που ποτέ δε μετάνιωσα. Την ύπαρξη άλλων δυο comics του Sturm, που κυκλοφορούσαν από την Drawn & Quarterly, την αντιλήφθηκα αργότερα (αρκετά αργότερα και από την κυκλοφορία του FANTASTIC FOUR: UNSTABLE MOLECULES), όταν ήταν ήδη αρκετά δυσεύρετα. Για αυτό και έσπευσα να αποκτήσω το νέο hardcover της Drawn & Quarterly, που περιείχε συγκεντρωμένα και τα τρία comics του Sturm.

GOD

Το πρώτο comic, THE REVIVAL, είναι και αυτό με τις λιγότερες σελίδες. Στις αρχές ακόμη του 19ου Αιώνα, και ενώ οι Αμερικανοί settlers μετακινούνται συνεχώς προς τα δυτικά, αναζητώντας τη δική τους "γη της επαγγελίας", υπάρχει μια τρομερά μεγάλη ανάπτυξη του θρησκευτικού συναισθήματος και μια παράλληλη άνθηση των διάφορων σεκτών και δογμάτων. Συγκεντρώσεις χιλιάδων πιστών γίνονταν σε ανοικτούς χώρους, όπου ομιλητές-"ευαγγελιστές" διακήρυτταν το λόγο του Κυρίου και καλούσαν το πλήθος να φωνάξει την πίστη του και να γίνει μάρτυρας και κοινωνός της δύναμης του Θεού. (Κάτι σαν αυτό που κάνω εγώ για τον Moore, by the way...) Εξαντλημένοι από την κούραση και τις κακουχίες που πέρασαν μέχρι να βρεθούν εκεί, φτάνει σε μια από αυτές τις συγκεντρώσεις και ένα ζευγάρι, αναζητώντας μια νέα αρχή και ελπίδα.

Το THE REVIVAL είναι, πιθανότατα, η ιστορία που, περισσότερο από τις άλλες δυο, ακουμπά στο συναίσθημα του αναγνώστη. Πολύ δυνατές σκηνές, με ένα σχέδιο που πολλές φορές γίνεται ιδιαίτερα εξπρεσιονιστικό, με το αίσθημα του πόνου και την εικόνα της ανέχειας να είναι διάχυτα στις σελίδες του.

GOLD

Το HUNDREDS OF FEET BELOW DAYLIGHT πραγματεύεται την ιστορία -και τη σύντομη ζωή- μιας πόλης που δημιουργήθηκε γύρω από ένα ορυχείο, στα τέλη του 19ου Αιώνα. Κατά κάποιον τρόπο, μοιάζει με μια πολύ "βρώμικη" εκδοχή από το (σύγχρονό του) ΜΙΚΡΟ ΣΠΙΤΙ ΣΤΟ ΛΙΒΑΔΙ. Οι γελαστοί αγρότες και οι καλοκάγαθοι εργάτες, έχουν αντικατασταθεί από καιροσκόπους τυχοδιώκτες και ταλαίπωρους, που ζουν στα όρια της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Ο πυρετός του χρυσού είναι απλά μια εκδήλωση της αρρώστιας των ανθρώπων, που, σε ημιάγρια κατάσταση, επιδιώκουν να ικανοποιήσουν (χωρίς να περιορίζονται από αναστολές και με μέσο επιβολής τη βία) τις επιδιώξεις και τις ορέξεις τους.

GOLEMS

Το τρίτο και τελευταίο comic της συλλογής είναι το THE GOLEM'S MIGHTY SWING (μια σαφώς πιο αναλυτική του παρουσίαση μπορείτε να διαβάσετε στο αντίστοιχο Comicdom Files). Μια περιφερόμενη ομάδα baseball, αποτελούμενη (κυρίως) από Εβραίους, θα δεχτεί την πρόταση ενός manager να εκμεταλλευτεί μια κινηματογραφική επιτυχία της εποχής και να προσθέσει στους κόλπους της ένα "golem". Η επιρροή των Μέσων, η δύναμη της εικόνας και της δημιουργίας εντυπώσεων, ο τρόπος με τον οποίο το θέαμα παίρνει μια νέα μορφή και το στυλ αφήνει πίσω του την ουσία, είναι μερικές από τις θεματικές που εξετάζονται από την πένα του James Sturm.

Εξίσου εντυπωσιακή είναι και η σχεδιαστική ικανότητα που επιδεικνύει στο GOLEM'S MIGHTY SWING ο Sturm, που μπορεί στις δυο προηγούμενες ιστορίες να έκανε άρτια και επαρκέστατα τη δουλειά του, αλλά εδώ αφήνει τον αναγνώστη άναυδο. Κάθε panel είναι και ένα εξαιρετικό δημιούργημα ενός καλλιτέχνη που καταφέρνει να συγκεράσει, εντυπωσιακά, διαφορετικές επιρροές και να εξελίσσει την Τέχνη του.

Δεν ξαφνιάστηκα με το ότι το JAMES STURM'S AMERICA είναι ένα εξαιρετικό βιβλίο, αφού το GOLEM'S MIGHTY SWING δεν ήταν κάτι νέο για μένα. Αυτό που με εξέπληξε ήταν το πόσο ενδιαφέρουσες, άρτιες και καλοφτιαγμένες, ήταν και οι δύο προηγούμενες ιστορίες και η επιρροή που είχαν πάνω μου. Ακόμη πιο εντυπωσιακό είναι ότι πρόσθεσαν ένα νέο πλαίσιο, μέσα στο οποίο η τελευταία ιστορία μπορεί να διαβαστεί.

Με αυτή την έννοια, το JAMES STURM'S AMERICA παίρνει το highest possible recommendation, τόσο για όσους δεν έχουν ξαναέρθει σε επαφή με το έργο του Sturm, αλλά και για όσους είχαν διαβάσει μόνο το GOLEM'S MIGHTY SWING και προβληματίστηκαν για το κατά πόσο η νέα αυτή έκδοση θα άξιζε το αντίτιμο της για τα δύο άλλα comics.