Writer: Stan Lee

Artists: Jack Kirby, John Buscema, John Romita Sr., Joe Sinnot, Ron Frenz

Colorist: Chris Sotomayor

Letterers: Dan Buckley, Artmonkey's Dave Lanphear

Editor: Tom Brevoort

Marvel Comics

Για να πω την αλήθεια, πριν από λίγες μέρες, είχα υποσχεθεί στον εαυτό μου να αργήσω πολύ να ξανακάνω review κάποιου comic από Marvel ή DC. Νομίζω πως υπάρχουν αρκετοί reviewers στο Comicdom, που είναι καλύτερα "καταρτισμένοι" στο συγκεκριμένο αντικείμενο, αλλά και πολλοί καλοί τίτλοι από "μικρότερες" εταιρείες, που αξίζει να διαβάσω και να παρουσιάσω. Για το συγκεκριμένο comic, όμως, νομίζω πως μπορώ να κάνω μια παρασπονδία, αφού πρόκειται για μια χαμένη ιστορία των Fantastic Four του Jack Kirby. (Με τον Stan Lee, βεβαίως.)

Αν είστε επιφυλακτικοί με αυτή την "ανακάλυψη" της Marvel, καλά κάνετε. H "χαμένη ιστορία" είχε δημιουργηθεί για το FANTASTIC FOUR#102, αλλά ο Stan Lee θεώρησε ότι δεν "έπαιρνε διαλόγους". (Μικρή σημείωση - αν δε γνωρίζετε ποιος ήταν ο "Marvel way of making comics", να σας το περιγράψω περιληπτικά: O Jack Kirby με τον Stan Lee έκαναν, αρχικά, μια πολύ σύντομη ιστορία, η οποία ήταν το απολύτως βασικό σενάριο του comic. Έπειτα, ο Kirby έκανε μόνος του όλο το artwork, όπου και, ουσιαστικά, "έγραφε" όλες τις λεπτομέρειες σε εικόνες και σημειώσεις, και στο τέλος ο Lee τις "διάβαζε" και έγραφε τους διαλόγους, με βάση όσα πίστευε πως -θα έπρεπε να- έλεγαν οι χαρακτήρες. Και μια που οι γνώσεις μου είναι πάντα αφερέγγυες και ατελείς, παρακαλώ τον all-knowing editor -no pun indented- να με διορθώσει, αν κάνω λάθος.) Να σημειώσουμε, επίσης, ότι λίγο καιρό αργότερα, ο Kirby έφυγε από τη Marvel για να πάει στη DC.

Η "αδημοσίευτη" ιστορία, βέβαια, δεν είναι και τόσο... αδημοσίευτη, αφού ένα μεγάλο της μέρος φαίνεται πως δεν ήταν και τόσο κακό όσο αρχικά πίστευε ο Lee, και δημοσιεύτηκε ως flashback στο FANTASTIC FOUR#108, μιας συμπαθητικής ιστορίας που, όμως, δεν έβγαζε και πολύ νόημα. Ο John Morrow, editor και publisher της TwoMorrows (της εταιρίας που εκδίδει τα περισσότερα comics-related magazines που κυκλοφορούν στα stands) συγκέντρωσε όσο υλικό κατάφερε από τη "χαμένη" δουλειά του Kirby και o Stan Lee και η Marvel προσπάθησαν να κάνουν μια νέα εκδοχή της ιστορίας, πιο πιστή, αυτή τη φορά, στην αρχική ιδέα του Kirby. (Οι δύο εκδοχές έχουν ελάχιστη σχέση μεταξύ τους.)

Η ερώτηση αν η συγκεκριμένη έκδοση αξίζει τα λεφτά της, απαντάται με ένα βροντερότατο ναι, λόγω της ύπαρξης 16 σελίδων από ασπρόμαυρο artwork του Kirby, που καταδεικνύει κάποιες από τις ικανότητες που είχε ο σπουδαίος αυτός δημιουργός, αλλά και το ποια ακριβώς ήταν η δημιουργική διαδικασία στη Marvel εκείνης της εποχής.

Αντί κάποιου "τυπικού κλεισίματος", θα ολοκληρώσω το review με μια είδηση και ένα ανέκδοτο. Η είδηση είναι πως ο Stan Lee ετοιμάζει manga με τον Hiroyuki Takei (SHAMAN KING).

Το ανέκδοτο ειπώθηκε από το Mark Evanier στο WonderCon 08 και έχει ως εξής. Στην κηδεία του Bob Kane, ο Evanier βρισκόταν δίπλα στον Stan Lee, και την ώρα που το φέρετρο (γεμάτο από διάφορα Batman toys) έμπαινε στη γη, ο Lee γυρνάει και λέει: "You know, Steve Ditko was the best inker Jack Kirby ever had."