Writer: Joss Whedon

Artist: John Cassaday

Colorist: Laura Martin

Letterer: Chris Eliopoulos

Editor: Axel Alonso

Marvel Comics

Disclaimer 1: το review αυτό περιέχει spoilers. Όποιος έχει ακολουθήσει τον τίτλο μέχρι τώρα, θα αγοράσει το τεύχος έτσι κι αλλιώς, και όποιος δεν τον ακολουθεί, δεν έχει κανένα απολύτως λόγο να ενδιαφέρεται για αυτή την έκδοση.

Disclaimer 2: δε θα ασχοληθώ καθόλου σε αυτό το review με τις γνωστές γκρίνιες περί καθυστερήσεων, και για το πώς η ολοκλήρωση μιας ιστορίας 25 τευχών σε 4 χρόνια έχει σκοτώσει το momentum της. Κάθε άποψη είναι σεβαστή, φυσικά, αλλά γνώμη αυτού του reviewer είναι πως αν υπάρχει ένα σύγχρονο comic για το οποίο έχει βάση η δικαιολογία-καραμέλα του Quesada "και το WATCHMEN με καθυστερήσεις ολοκληρώθηκε, αλλά κανείς δεν τις θυμάται", αυτό το comic είναι το ASTONISHING X-MEN των Whedon/Cassaday. Κάθε σχετική ένσταση αφορά στοιχεία εντελώς παροδικά, για ένα έργο που θα συνεχίσει να διαβάζεται και να κρίνεται εκ νέου για δεκαετίες ολόκληρες, από γενιές που θα το έχουν γνωρίσει ως δύο υπερμεγέθη hardcovers και δε θα μπορούσαν να νοιάζονται λιγότερο για το πόσο καιρό χρειάστηκαν για να κυκλοφορήσουν όλα τα επιμέρους φυλλαδιάκια που το συνθέτουν.

Editor's Note: Για να μην αφήνουμε, πάντως, τον Quesada να δημιουργεί εσφαλμένες εντυπώσεις ΚΑΙ στο Comicdom.gr (δόξα το θεώ, μια χαρά τα καταφέρνει στο Newsarama και το CBR), να αναφέρουμε απλά -για να θυμούνται οι παλιοί και να μαθαίνουν οι νέοι- πως το Watchmen έβγαλε 12 τεύχη σε 14 μήνες. Καθυστέρηση που θα μπορούσε να θεωρηθεί σχεδόν "ασήμαντη". Joe, μάλλον πρέπει να ψάξεις να βρεις κανένα άλλο παράδειγμα. CAMELOT 3000, perhaps? Και Θοδωρή, sorry to burst your bubble, dude, αλλά τα "υπερμεγέθη hardcovers" κυκλοφορούν για περιορισμένο χρονικό διάστημα και δεν επανεκδίδονται. Try "regular size trade paperbacks" instead...

Επί της ουσίας, τώρα. Ως γνωστόν, το GIANT-SIZE ASTONISHING X-MEN #1 είναι το τελευταίο κεφάλαιο στο επικό run του Joss Whedon στον τίτλο, που, για κάποιο λόγο, κυκλοφορεί όχι ως #25 της κανονικής σειράς αλλά ως ξεχωριστό event. Μη σας μπερδέψει αυτό ούτε στιγμή, καθώς μιλάμε ξεκάθαρα για το 7ο μέρος του "Unstoppable" storyline: o Colossus βρίσκεται στην καρδιά του Breakworld, με τη δυνατότητα να τον καταστρέψει με μια του κίνηση, η Kitty Pryde επιβαίνει σε μια μεταλλική και γιγαντιαία σφαίρα, που έχει εκτοξευθεί προς τον πλανήτη Γη, όλοι οι υπερήρωες του μπλε πλανήτη ενώνουν τις δυνάμεις τους σε μια απέλπιδα προσπάθεια να σταματήσουν την επικείμενη ολοκληρωτική καταστροφή, και οι υπόλοιποι X-Men σταματούν για να επουλώσουν τις πληγές τους.

Ας ξεκινήσουμε από το τέλος, γιατί έχω την υποψία ότι αυτό έκανε και ο Whedon. Η κορύφωση με την Kitty να σώζει τον πλανήτη και να χάνεται στην άβυσσο του διαστήματος, στηρίζει ένα κλείσιμο τόσο συναισθηματικά δυνατό και πλούσιο, που αναρωτιέμαι αν ο Whedon δεν σκέφτηκε πρώτα αυτό και μετά έστησε όλο του το run, με τελικό στόχο να φτάσει εκεί ακριβώς. Στοιχεία της ιστορίας του, όπως η δυναμική μεταξύ Emma και Kitty, η φύση του Breakworldian μετάλλου, ο ίδιος ο Breakworld, χρονολογούνται πίσω στα πρώτα τεύχη του run και θυμίζουν το χτίσιμο των arcs από τις χρυσές μέρες της τηλεοπτικής BUFFY. Όμως, σε ένα ευπρόσδεκτο twist, ο Whedon εδώ κατέληξε να αφηγείται μια ενιαία ιστορία, δίχως να καταφύγει στην ευκολία μιας συγκεντρωτικής φιγούρας "Μεγάλου Κακού".

Το ρόλο αυτό φάνηκε, αρχικά, να κρατά ο Ord, ο οποίος, όμως, σε όλο το τελευταίο arc (και μαζί του, ολόκληρος ο βάρβαρος πολιτισμός του Breakworld), σκιαγραφήθηκε ως δέσμιος μιας κουλτούρας θανάτου, η οποία οδηγεί σε κύκλους βίας και δεν αναγνωρίζει την ανάγκη για την ύπαρξη της λέξης 'νοσοκομείο', αφήνοντας τους ανθρώπους της να πεθαίνουν στο όνομα μιας αόριστης τιμής, σα να επρόκειτο για κάτι ευγενές και ανώτερο. Ποιός είναι ο αληθινός κακός, σε αυτή την ιστορία, ο εκπρόσωπος μιας κουλτούρας αίματος, που συντηρεί και τρέφει τον εαυτό της, ή ο επαναστάτης, που στην απόγνωσή του, αψηφά μια ηθική την οποία βλέπει γύρω του να ποδοπατάται; Κανείς. Και οι δύο.

Το κλείσιμο της ιστορίας στον Breakworld ήταν εξαιρετικό, αρνήθηκε, έστω για μια στιγμή, να εκπέσει σε απλουστεύσεις, έβαλε χαρακτήρες και καταστάσεις σε σωστό πλαίσιο, και έδωσε στον Ord τον τέλειο αποχαιρετισμό, απόλυτα συνεπή με τη γκρίζα περιοχή, στην οποία κινείτο ο Whedon συγγραφικά, σε όλο αυτό το arc: "Ord, you have done it. You have saved the world," του λέει ο Colossus, λίγο αφού η νέμεσή του έσωσε τη ζωή του. Τί ακριβώς έσωσε και γιατί, ούτε εκείνος το ήξερε, όταν, ενστικτωδώς, άνοιγε την πανοπλία της Aghanneμ καταδικάζοντάς τη σε θάνατο. Αλλά το έκανε.

Πίσω στη Γη, ο Whedon κάνει και λίγο "το κομμάτι του", γράφοντας δυο ατάκες για τον κάθε υπερήρωα της Marvel, που, πιθανώς, να ήθελε ποτέ να πιάσει στα χέρια του, αλλά το κάνει εδώ με έναν απώτερο σκοπό. Μαζεύει όλη την υπερηρωική ελίτ, όχι για να δώσει στην ιστορία του κάποια deus ex machina λύση, με τον Sentry να εκσφενδονίζει σφαίρα από εκεί που ήρθε, και ούτε για να τους γελοιοποιήσει για να γελάσουμε. Είναι απλώς εκεί, ως μέτρο ένδειξης του κινδύνου και της δεινότητας της κατάστασης. Δεν είναι εκεί ως Spider-Man, ως Doctor Strange, ως Reed Richards - είναι εκεί οι πιο μεγάλοι και τρανοί άντρες του κόσμου, οι οποίοι στέκονται ανίκανοι μπροστά σε μια απειλή, που σηκώνει μόνη στους ώμους της μια νεαρή κοπέλα από το Deerfield του Illinois.

Σώζοντας τον κόσμο μόνη της, η Kitty καταδικάζει τον εαυτό της σε μια τιμωρία χειρότερη από το θάνατο (τουλάχιστον, μέχρι κάποιος άλλος συγγραφέας να βρει τρόπο να την μαζέψει από το αχανές διάστημα, αλλά αυτή τη στιγμή μιλάμε για το run του Whedon ως αυτοτελή ιστορία), ξεκάθαρα άδικη, αλλά ταυτόχρονα, αποστομωτική ως εξέλιξη, για αυτόν ακριβώς το λόγο. Έχει βαρεθεί η ψυχή μου να διαβάζω σε comics και να βλέπω σε τηλεοπτικές σειρές, ιστοριούλες ανάλαφρης εξιλέωσης, όπου κάποιος γκρίζος χαρακτήρας συναντά τη μοίρα του, λίγο μετά από μια πράξη λυτρωτική και μια στιγμή ευτυχισμένη. Τα έγραφε κι ο Whedon αυτά (με πολύ μεγαλύτερο φροντίδα, φυσικά), πριν γίνουν καραμέλα στο στόμα κάθε συγγραφέα που επηρεάστηκε από τη BUFFY και νομίζει ότι το να σκοτώνεις χαρακτήρες είναι το πιο εύκολο και φυσιολογικό πράγμα του κόσμου. Έτσι, εδώ, ο Whedon δεν πιάνει να σκοτώσει την Brand ή την Emma Frost - παρά φορτώνει το βαρύ φορτίο στην καθαρότερη όλων, την αγαπημένη του Kitty Pryde.

Στην κορύφωση του τεύχους, η Emma, σοκαρισμένη, παραδέχεται το ίδιο πράγμα, κρατώντας παρέα στην Kitty, για όση ώρα μπορεί να διατηρήσει την επαφή μαζί της: "This was never meant to... Not you." Αλλά ήταν η Kitty, γιατί η ζωή δεν λειτουργεί σύμφωνα με δραματουργικές συμβάσεις. Δίνει και παίρνει ακανόνιστα, και πριν προλάβεις να προσαρμοστείς σε κάτι, μπορεί να το χάσεις. Στις τελευταίες του στιγμές, ο Whedon αποκαλύπτει το ASTONISHING X-MEN του, για αυτό που πραγματικά είναι: η coming-of age ιστορία ενός κοριτσιού, που συνειδητοποιεί ότι η ζωή είναι οι μικρές στιγμές και όχι ένα μεγάλο πλάνο, που, από στιγμή σε στιγμή, θα αρχίσει να πηγαίνει σύμφωνα με το -όποιο- σχέδιο. Αν από στιγμή σε στιγμή μπορεί να χάσεις το οτιδήποτε, τότε τι μετράει, τελικά; "The dust is your life going on. You have to grab it while you can. Cause it's here, and then..." Για ένα φινάλε που είχε την ηρωίδα να χάνεται, ίσως για πάντα, στα βάθη του διαστήματος, πρέπει να πω πως η δήλωση που κρύβεται πίσω του είναι αναπάντεχα ελπιδοφόρα, μέσα στη σοκαριστική της μαυρίλα.

Βοήθησαν σε αυτό και οι μικρές παρενθέσεις με την αντιμετώπιση των υπόλοιπων χαρακτήρων, οι οποίες έδωσαν μια επιπλέον νότα ανθρωπιάς στα larger-than-life συμβάντα. Ο καθένας αντιμετώπιζε το χαμό της Kitty με το δικό του τρόπο, από την ήρεμη και σιωπηλή απώλεια αυτοελέγχου του Cyclops, σε έναν Wolverine που έχει χάσει τη θέλησή του να αντιδράσει όπως συνήθως (δηλαδή δέρνοντας, κάτι που έρχεται να φτιάξει η Armor, πλήρες πλέον και ισότιμο μέλος της ομάδας), κι από έναν Colossus ανήμπορο για οποιαδήποτε αντίδραση, μέχρι το μικρό, όσο και υπέροχα φυσικό, comedy bit του Beast με την Agent Brand. ("I am so hot for you right now I could frikkin' pass out.") Γκάμα συναισθημάτων πλήρης, σαν τη ζωή που συνεχίζεται.

Όλο αυτό το εύρος εκφράσεων απεικονίζεται υπέροχα στα πρόσωπα που σχεδιάζει ο John Cassaday, ο οποίος, πάντως, ίσως λόγω βιασύνης, δεν έχει πάντα την καθαρή γραμμή στην οποία μας έχει συνηθίσει. Όμως, όσο συνεχίζει να εντοπίζει το συναίσθημα στην έκφραση προσώπου του κάθε χαρακτήρα, δεν πρόκειται να διαμαρτυρηθώ γι' αυτόν. Ειδικά όταν, την ίδια στιγμή, παραδίδει σκηνές όσο αποστομωτικές είχαν γραφτεί για να είναι, σαν το δισέλιδο splash με την σφαίρα να διαπερνά τον πλανήτη, όταν και μας αποκαλύπτεται αυτή η τόσο απίστευτη, όσο και, εν τέλει, απόλυτα λογική και προφανής, λύση στην απειλή που αντιμετώπιζε ο πλανήτης. Την εν λόγω σκηνή τη χάζευα με το στόμα ανοιχτό, με ανατριχίλες να διαπερνούν το κορμί μου, και, πανέξυπνα, γυρνώντας σελίδα, ήταν εκεί ο Cyclops και η Emma να κοιτάνε προς εμάς τους αναγνώστες, με την ίδια ακριβώς έκφραση. Σίγουρα, ένα από τα highlights ενός σπουδαίου run, γεμάτου με αξέχαστες στιγμές.

Η ιστορία, φυσικά, θα έχει όπως πάντα τον τελευταίο λόγο, αλλά προσωπικά πιστεύω πως το σχεδόν αψεγάδιαστο run των Whedon/Cassaday θα γραφτεί με χρυσά γράμματα, ως ένα από τα κορυφαία στην ιστορία των X-Men και όχι μόνο. Για εμένα, το ASTONISHING X-MEN αποτελεί, οριστικά και αμετάκλητα (μιας και τώρα μπορούμε, επιτέλους, να το κρίνουμε ολοκληρωμένο), την επιτομή των X-Stories.