Who Wants To Be A Soapy Hero?

Οι τηλεοπτικές σαπουνόπερες είναι ένα σύγχρονο είδος λαϊκής τέχνης. Έχουν αρχές, που τις ακολουθούν πιστά και οι οποίες γεννήθηκαν και εδραιώθηκαν για να βοηθήσουν όλους τους θεατές πάσχοντες από πλήξη, κατάθλιψη, σύνδρομο βραχείας μνήμης, αλτσχάϊμερ και λοιπές καταστάσεις του μυαλού-χαρακτηριστικά, να παρακολουθούν την υπόθεση χωρίς να χάνονται. Οι θεατές αποκτούν στη συνέχεια, σχέση εξάρτησης με τους χαρακτήρες και όλοι είναι ευτυχείς.

Τα superhero comics (ιδιαίτερα εκείνα τα Marvel) μοιάζουν εδώ και αρκετά χρόνια με τηλεοπτικές σαπουνόπερες.

Σας ακούγομαι ισοπεδοτικός; Για πάμε να δούμε τι μας λέει η πραγματικότητα, βήμα προς βήμα:

Αρκετοί από τους χαρακτήρες μιας σαπουνόπερας, εμφανίζονται αδιάκοπα στη σειρά εδώ και χρόνια. Είναι δημοφιλείς και γι αυτό δεν τους βγάζουν ποτέ από το cast. Υπάρχουν ηθοποιοί που έπαιζαν για πάρα πολλά χρόνια σε σαπουνόπερες και μόνο όταν πέθαναν, αναγκάστηκαν οι παραγωγοί να βγάλουν τον χαρακτήρα από την υπόθεση.
Βέβαια επειδή στις σαπουνόπερες, πρέπει διαρκώς να συμβαίνει κάτι στον ήρωά μας ώστε να καρδιοκτυπά το κοινό (που τον νιώθει, δικό του άνθρωπο), μετά από χρόνια παρατηρείται το φαινόμενο, ο χαρακτήρας αυτός να είναι ουσιαστικά ένας άλλος άνθρωπος. Με άλλες αντιδράσεις, άλλες προτεραιότητες, αλλά χαρακτηριστικά, άλλη νοοτροπία. Ο άνθρωπος αυτός δεν μεγαλώνει, δεν ωριμάζει. Απλώς αλλάζει κάθε φορά με βάση τις ανάγκες του σεναρίου, τις καύλες του σεναριακού team ή τη μόδα που μπορεί αυτή την περίοδο να θέλει τους ήρωες...έτσι.

Στα υπερηρωικά comics πάλι, ξέρουμε ότι δεν υπάρχει περίπτωση να παραμείνει νεκρός ο Superman. Ότι δεν παίζει να σκοτωθεί ο Batman ή ο Spider-Man, κι αυτό να είναι μόνιμο. Είναι οι τόσοι τίτλοι, είναι οι fans, το merchandise, τα δικαιώματα... Κάποιες σειρές comics συνεχίζονται εδώ και μισό αιώνα ή περισσότερο, με τον ήρωα να παθαίνει σε αυτή την πολύχρονη πορεία, κυριολεκτικά τα πάντα! Μη το συζητάμε περισσότερο: Ο κύριος αυτός ήρθε για να μείνει (θα μας θάψει όλους δηλαδή) κι όσο για το αν αλλάζει, μεγαλώνει και ωριμάζει ως χαρακτήρας...:
«Αλήθεια τι δεν έχουμε βάλει τον Spider-Man να κάνει ακόμη; Να αποκαλύπτει την ταυτότητά του στον κόσμο! Ας το γράψουμε. Θα γίνει χαμός». «Μα ξέρετε η μυστική ταυτότητά του Spider-Man είναι ένα από τα πάγια χαρακτηριστικά του ήρωα. Είναι σαν να ξαναφέρνεις στη ζωή τον θείο Ben, είναι σαν να γράφεις ότι η Gwen Stacy, είχε μείνει έγγυος από τον Norman Osborn και πρόλαβε να γεννήσει τα παιδιά τ... oops! Όσοι έχουν διαβάσει τα παλιά εκείνα τεύχη του Spider-Man, θα θυμούνται ότι ο Peter Parker ήταν ο άνθρωπος που δεν θα αποκάλυπτε ποτέ και για κανένα λόγο την ταυτότητά του όπως έκανε στο CIVIL WAR#2. Όσοι έχουν διαβάσει εκείνα τα παλιά τεύχη Spider-Man, ξέρουν ότι ο χαρακτήρας της Gwen Stacy δεν ήταν ο τύπος κοπέλας που θα έκανε όσα την βάζει να κάνει ο J. Michael Straczynski (είτε το επέλεξε ο ίδιος, είτε όχι) στο «ανιστόρητο» Sins Past Storyline. Κι ότι επιπλέον, δεν φαινόταν πουθενά στις παλιές ιστορίες να υπάρχει έλξη μεταξύ των δύο χαρακτήρων.
Αυτός ο ήρωας που γράφουν σήμερα στη Marvel δεν είναι ο Spider-Man. Όπως δεν είναι αυτός ο Tony Stark και δεν είναι αυτός ο Reed Richards, που ξέραμε. Ωρίμανση των χαρακτήρων; Ok, να το δούμε κι αυτό ως πρόθεση εξέλιξης. Όχι όμως αλλάζοντας τα δομικά υλικά πάνω στην οποία έχεις χτίσει τους χαρακτήρες σου. (για όσους δεν ξέρετε τι έχει συμβεί πρόσφατα στο CIVIL WAR ακολουθήστε αυτό ή και αυτό το link και βουτηχτείτε στα spoilers!). Είναι αμφίβολο πάντως το αν θα κατορθώσουν στη Marvel να διορθώσουν τη ζημιά που έχουν κάνει στους Mr. Fantastic και Iron-man.
Για να μην αναφερθούμε στους X-Men, όπου κάθε συνεπής αναγνώστης τους με στοιχειώδη νοημοσύνη, έχει πάψει να αναγνωρίζει τους χαρακτήρες εδώ και πολλά χρόνια. Το ίδιο έπαθε και ο Claremont στο τελευταίο run του στου UNCANNY X-MEN. Δεν τους αναγνώρισε και γι αυτό τους έγραψε ως άλλους χαρακτήρες! Δυστυχώς το over exposure της δεκαετίας του '90, «έκαψε» πλην ελαχίστων εξαιρέσεων το σύνολο των μεταλλαγμένων χαρακτήρων, αφού κάθε συγγραφέας που ερχόταν έβλεπε τους ήρωες αλλιώς και έκανε τα δικά του.

Στις σαπουνόπερες ο χρόνος είναι σχετικό πράγμα. Διώχνουν τον 9χρονο πιτσιρικά από το σίριαλ για να...μεγαλώσουν τον χαρακτήρα. Τρεις μήνες μετά ο χαρακτήρας έχει επιστρέψει ως 16χρονος. Τόσο απλά. Το κοινό πάλι δεν νοιάζεται, χαίρεται που ξεπετάχτηκε το παιδί... Αυτό βοηθάει την παραγωγή στο να εντάξει γρήγορα τον χαρακτήρα στον ενεργό ερωτικά πληθυσμό. Να μπορούν βρε αδελφέ να φτιάξουν ένα ωραίο ερωτικό τρίγωνο με πατέρα, γιο και την τυφλή γραμματέα του πρώτου!

Όμως ο χρόνος είναι σχετικό πράγμα και στα comics. Ας πάρουμε τα παιδιά της Scarlet Witch και του Vision, τα οποία τελικά υπάρχουν (άρα τσάμπα έγινε το Disassembled, το House of M και το M Day;;;) και όχι μόνο υπάρχουν, αλλά -πολύ βολικά- είναι και πάνω στη εφηβεία τους. Το απότομο «μεγάλωμα» των χαρακτήρων, βοηθάει (την παραγωγή) στο να φορέσει γρηγορότερα στον έφηβο ήρωα μια στολή spandex και να τον ξαμολίσει από νωρίς στα υπερηρωικά βάσανα. Να μπορούμε βρε αδελφέ να έχουμε όχι μόνο τον ήρωα, αλλά και τις teenage παραλαγές του!

Βέβαια αυτό που η Marvel ανακάλυψε μόλις πρόσφατα σε σχέση με τους sidekicks (βλέπε YOUNG AVENGERS), η DC το είχε μυριστεί εδώ και δεκαετίες με τους Teen Titans. «Περιέργως πώς», στην ίδια σειρά και συγκεκριμένα στο τρίτο volume της, η DC τα κάνει λίγο μαντάρα σε σχέση με τον χρόνο που περνάει: Μέχρι πρώτινος, στην ομάδα των Titans υπήρχαν μεταξύ άλλων οι ήρωες Raven, Beast Boy και Wonder Girl. Η Raven και ο Beast Boy ήταν έφηβοι στα τεύχη των Titans της δεκαετίας του 80 και η Cassie Sandsmark (Wonder Girl) ήταν τότε μικρό κορίτσι. Σήμερα η Raven και ο Beast Boy παραμένουν έφηβοι και η Cassie είναι μίνιμουμ 15 χρονών. Στο δικό μας σύμπαν, έφηβος θεωρείται ένας ανθρώπινος οργανισμός ηλικίας από 12 ως 18 ετών. Στο σύμπαν της DC προφανώς η εφηβεία τελειώνει όταν το απαιτεί η ιστορία.

Στις σαπουνόπερες, μπορείς να είσαι για δύο ή τρία συνεχόμενα χρόνια πρωταγωνιστής στις ζωές των υπόλοιπων ηρώων. Η ιστορία σχεδόν να είναι δομημένη πάνω σου, όταν ξαφνικά οι σεναριογράφοι θα αποφασίσουν ότι πρέπει να σε βγάλουν από τη μέση. Δεν τους βολεύεις πλέον ως κομμάτι της πλοκής και μια και δεν ήσουν ποτέ από εκείνους τους ήρωες με vocal fan base, θα σουτάρουν τον ρόλο σου (και κατά προέκταση εσένα) με χαρακτηριστική ευκολία.
Η σειρά συνεχίζει χωρίς εσένα και σε καμιά δεκαριά επεισόδια έχουμε ξεμπερδέψει και με τις αναφορές στο όνομά σου. Κανείς δεν σε σκέφτεται, κανείς δεν συζητάει με κανέναν για σένα. Σαν να μην πέρασες ποτέ από τις ζωές τους, σαν να σβήστηκες από το...continuity!

Does this word sound familiar? H DC το τόλμησε πριν από μια εικοσαετία περίπου και το πράγμα λειτούργησε. Έσβησε από το continuity, όλα εκείνα τα elements τα οποία είτε έρχονταν σε σύγκρουση με άλλες «αλήθειες», είτε δεν εξυπηρετούσαν τη νέα κατεύθυνση. Στη Marvel το χάος συνεχίστηκε. Το πράγμα ξέφυγε από κάθε έλεγχο με τις ομάδες, στις οποίες οι σχέσεις των χαρακτήρων σπάνια έχουν πλέον λογική συνοχή. Ο Wonder Man ήταν για χρόνια ερωτευμένος με τη Scarlet Witch και για μια περίοδο ήταν και ζευγάρι. Τον είδατε εσείς να έχει καμιά σπουδαία συμμετοχή στο Disassembled και στα μετέπειτα; Η Storm, o Wolverine, o Havok, η Rogue, ο Colossus και η Psylocke, δεν ανάφεραν ποτέ ξανά τη Dazzler και τον Longshot, αφότου έφυγαν από την ομάδα και με τους οποίους ήταν σύντροφοί στην ομάδα των X-Men καθ' όλη τη διάρκεια παραμονής τους στην Αυστραλία. Ο Peter Parker, έχει τόσα προβλήματα, ώστε ονόματα γυναικών που πέρασαν από τη ζωή του όπως αυτά των Liz Allen, Betty Brant, Debra Whitman και Felicia Hardy (a.k.a. Black Cat), να μην περνούν ποτέ –ούτε καν- από τη σκέψη του σημερινού χαρακτήρα, ενώ κάτι αντίστοιχο φαίνεται πως έχει συμβεί και με τους νεκρούς φίλους του όπως η Jean DeWolff και ο Ned Leeds. (εδώ θα μου πείτε ότι ο Spider-Man έχει ξεχάσει τον Ben Reily και το...παιδί που υποτίθεται ότι απέκτησε με τη Mary Jane, τους φίλους του δεν θα ξέχναγε) Κατά τα άλλα «nothing but continuity»

Κλείνοντας, θέλω να πω ότι όλες αυτές οι απογοητευτικές παρατηρήσεις, δεν προέρχονται από έναν άνθρωπο που έχει αποκηρύξει ή αποκαθηλώσει τα υπερηρωικά comics. Κάθε άλλο. Σαφέστατα όμως έχω αρχίσει να βλέπω αρκετούς «υπερήλικες» τίτλους με σκεπτικισμό. Κι όταν δω την πρώτη παπαρολογία, έχω φύγει. Όχι άλλα κακά comics, μόνο και μόνο για συναισθηματικούς λόγους.

Θυμηθείτε ποιος είναι ο ήρωας που διαβάζετε. Σκεφτείτε ότι αν εσείς ξέρετε καλύτερα το background του ήρωα από τον τωρινό συγγραφέα, τις περισσότερες φορές δεν υπάρχει λόγος να συνεχίσετε να αγοράζετε τον τίτλο. Ενεργοί αναγνώστες (που θα έλεγε κι ο Τσίπρας), αυτό πρέπει να γίνουμε. Διαφορετικά δεν θα διαφέρουμε και πολύ από τις μαμάδες μας, που κάθονται και τρώνε στη μάπα ό,τι τους σερβίρουν στις σαπουνόπερες (αφήστε που εκείνες είναι και πιο έξυπνες: δεν πληρώνουν καν για τη βλακεία που παρακολουθούν).

Κι όχι τίποτε άλλο, αλλά πολλοί από τους δικούς μας ήρωες, στα υπερηρωικά comics, είναι πραγματικά σπουδαίοι. Και ο σημερινός διασυρμός τους, σε επίπεδο μηνιαίας σαπουνόπερας είναι ένα γεγονός που σε κάθε περίπτωση θα έπρεπε να μας κινητοποιήσει όλους ως αναγνώστες.